۱ – کولر آبی

کولر آبی یکی از انواع پرکاربرد و محبوب ترین سیستم تهویه مطبوع سرمایشی از انواع سیستم های سرمایشی در ایران است به طور کلی خنک سازی تبخیری (آبی) از طریق کولر های آبی روشی رایج و بهینه برای ایجاد هوای خنک در محیط (به شرط اینکه میزان رطوبت نسبی هوا کمتر از ۴۰ درصد باشد) است.

۲ –  کولر گازی

کولرهای گازی که یکی دیگر از سیستم های تهویه مطبوع سرمایشی است از گازهای مخصوص تبرید از جمله R-22 یا R-134a یا R-404 و … استفاده می کند.در این دستگاه هوای گرم جذب شده و به هوای سرد تبدیل می شود و از این طریق می توانیم به هوای مطلوب و دلخواه دسترسی داشته باشیم .در بعضی از انواع کولر های گازی قابلیت تغییر این سیکل وجود داشته و کولر به پمپ حرارتی تبدیل می شود و در فصل زمستان سرما را به گرما تبدیل می کند این نوع از سیستم های سرمایشی از انرژی برق به عنوان منبع تغذیه استفاده می کنند اگر هزینه های درخواستی برای انرژی الکتریسیته بسیار نباشد استفاده از این نوع سیستم تهویه مطبوع  می تواند گزینه ی مطلوبی باشد در غیر این صورت بهره مندی از مزیت آنها مقرون به صرفه نخواهد بود.

اجزای اصلی دستگاه کولر گازی :

کمپرسور

 کندانسور

 اواپراتور

شیر انبساط یا لوله مویین

انواع کولر گازی :

کولر گازی یک تکه یا پنجره‌ای سرد و گرم

کولر گازی دو تکه (اسپلیت) سرد و گرم

کولر گازی پرتابل (قابل حمل)

کولر گازی ایستاده سرد و گرم

کولر گازی سقفی یا کاستی سرد وگرم

کولر گازی داکتی یا کانالی سرد و گرم (در این نوع ممکن است گرمایش به صورت کویل آب گرم باشد)

کولر گازی چند شعبه یا مولتی وی (در ظرفیت‌های 38000 BTU به بالا در دو نوع تک فاز و سه فاز تولید می‌شود)

۳ –  داکت اسپلیت

یکی دیگر از متداول ترین سیستم های تهویه مطبوع داکت اسپلیت یا Ducted Split Air Condition است که در واقع به اسپلیت های خانگی هم معروف است و تشابه زیادی به کولرهای گازی دارد اجزای اصلی این دستگاه یک هواساز و یک کندانسور است که توسط مجموعه ای از لوله‌های مسی بهم متصل شده اند و از ظرفیت ۱۸۰۰۰ به بالا تولید میشود .

در حقیقت با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی متخصصان به این نتیجه رسیدند دستگاهی بسازند که علاوه بر صرفه جویی در مصرف انرژی موجب صرفه جویی در فضای مفید هم بشوند و نیازی به استفاده از سیستم های سرمایشی و گرمایشی بطور جداگانه در فصول مختلف سال نباشد به همین منظور داکت اسپلیت ها ساخته شدند .این سیستم ها در فصل گرما عمل سرمایش و در فصل سرما عمل گرمایش را انجام می دهند .

داکت اسپلیت با بهره گیری ازالکترو فن قوی تر نسبت به کولر در پنل داخلی امکان کانال کشی در سقف یا دیوار را مهیا می سازد و مورد استفاده قرار می گیرد از آنجا که این نوع از سیستم ها توکار هستند فضای بسیاری را اشغال نخواهند کرد به همین دلیل اگر محدودیت فضا دارید می توانید آنها را در اولویت خرید خود قرار دهید با ایجاد سقف کاذب میتوان مکان مناسبی برای آنها تعبیه کرد داکت اسپلیت از دو بخش یونیت خارجی و یونیت داخلی تشکیل شده است که یونیت خارجی آن باید در ارتفاع و فاصله افقی متناسب با ظرفیت و نوع آن نصب گردد تا کارایی مناسب را داشته باشد .

معمولا کویل دستگاه های داکت اسپلیت از نوع مسی دو یا سه ردیفه با فین آلومینیومی است که با توجه به ظرفیت دستگاه ابعاد سطح حرارتی و ابعاد کویل متفاوت خواهد بود .

انواع داکت اسپلیت :

. معمولا داکت اسپلیت‌ها را از نظر نوع نیرو محرکه و کمپرسور به دو دسته تقسیم می کنند :

• داکت اسپلیت اینورتر
• داکت اسپلیت غیر اینورتر یا معمولی

داکت اسپلیت اینورتر

یکی از مهم ترین تفاوت های داکت اسپلیت اینور تر دار و داکت اسپلیت معمولی در سرعت متغیر آن می باشد که در نوع معمولی این سرعت ثابت است در ساخت این سیستم، سیگنال مربوطه به بار سرمایشی و یا گرمایشی از طریق یک سنسور به قسمت کنترلر موتور الکتریکی کمپرسور ارسال شده و دور کاری موتور متناسب با بار و به طور پیوسته کم یا زیاد می گردد تا هوای درخواستی کاربر به حد مطلوب برسد تعداد دور و قدرت کمپرسور بسته به نیاز محیط متفاوت خواهد بود .

آنچه که داکت اسپلیت اینورتر را از داکت اسپلیت غیر اینورتر یا معمولی متمایز می کند ویژگی هایی چون صدای کم‌تر، عمر‌ مفید بیشتر، سرمایش و گرمایش سریع‌تر وقیمت مناسب تر و در انتها مقرون به صرفه‌تر بودن است.

داکت اسپلیت غیر اینورتر یا معمولی

عملکرد سیستم داکت اسپلیت معمولی اینگونه است که یک دستگاه که به آن یونیت داخلی گفته می شود در داخل سقف کاذب نصب گردیده و به واسطه ی یک جفت لوله ی مسی به یونیت خارجی که در خارج از ساختمان تعبیه شده است متصل می گردد.

 ۴ –  چیلر و مینی چیلر

چیلر یا سرد کن (به انگلیسی: Chiller) یکی دیگر از انواع سیستم های تهویه مطبوع است چیلرها با استفاده از سیکل تبرید تراکمی بخار یا سیکل تبرید جذبی گرما را از مایع می‌گیرد در تجهیزات تهویه مطبوع مانند هواساز و فن کوئل این مایع سرد شده و استفاده می شود . مایع سرد شده به صورت سیکل و درون یک مبدل حرارتی جریان دارد گرمای گرفته شده از آب می‌تواند به محیط داده شده و یا برای افزایش بازدهی، در کاربردهای گرمایشی استفاده شود.

چیلرها در صنایع جهت خنک کاری ماشین آلات، مواد و محصولات و در تهویه مطبوع جهت خنک کردن هوای عبوری از فن کویل و یا هواساز استفاده می شوند استفاده از انواع مختلف چیلرها زمانی می تواند گزینه ی مناسبی برای شما باشد که ابعاد فضای یاد شده بیش از حد مجاز باشد در این حالت می توان با به کارگیری چیلرها با ظرفیت های مختلف از کارایی آنها در خنک کردن محیط بهره مند شد. برای محیط های بزرگ استفاده از چیلر در مقایسه با سایر کولرهای آبی و گازی می تواند گزینه ی مناسبی باشد.

چیلرها بر اساس نوع کارکرد به دو دسته تقسیم می شوند :

• چیلر تراکمی
• چیلر جذبی

چیلر تراکمی

در این نوع سیستم تهویه مطبوع گاز ابتدا توسط کمپرسور، متراکم می‌گردد(فشار آن افزایش میابد ). این گاز سپس به کندانسور وارد شده توسط آب یا هوای محیط، خنک شده و به مایع تبدیل می‌شود این مایع با عبور از شیر انبساط یا لوله موئین دچار کاهش فشار انی شده و وارد فضای خنک کننده (اواپراتور) می‌شود که این کاهش فشار باعث تبخیر مایع گردیده و در نتیجه مایع سردکننده با گرفتن حرارت نهان تبخیر خود از محیط خنک‌کننده، باعث کاهش دمای فضای خنک‌کننده می‌گردد. پس از تبخیر این گاز به کمپرسور منتقل می‌شود و این سیکل تکرار میشود.

چیلر جذبی

در چیلرهای جذبی برخلاف چیلرهای تراکمی از جذب‌کننده (Absorber) و مولد حرارتی (ژنراتور) به جای کمپرسور استفاده می‌گردد. عمومی‌ترین خنک‌کننده در چیلرهای جذبی سیستم برمید لیتیم (لیتیوم برماید) است. در این سیستم، در قسمت جذب‌کننده، بخار آب توسط لیتیوم برماید غلیظ جذب شده و در قسمت مولد حرارتی، آب بر اثر حرارت تبدیل به بخار می‌شود. بخار آب در کندانسور که دارای فشار ۱/۰ اتمسفر است به حالت مایع در می‌آید و سپس در خنک‌کننده که تحت فشار ۰٫۰۱ اتمسفر دوباره به بخار تبدیل می شود ، آب برای اینکه تبخیر شود گرمای نهان خود را از محیط خنک‌کننده می‌گیرد و باعث ایجاد برودت می‌گردد سپس بخار آب ایجاد شده در خنک‌کننده به جذب‌کننده منتقل شده و دوباره این چرخه تکرار می‌شود.