سیستم داکت اسپلیت
به طور کلی می‌توان گفت داکت اسپلیت همان کولر گازی است با این تفاوت که در کولر گازی یونیت داخلی به صورت دیواری یا سقفی، روکار انجام می‌شود ولی یونیت داخلی یا هواساز داکت اسپلیت به صورت توکار و درون سقف کاذب نصب می‌شود و سپس با کانال کشی به اتاق‌ها یا قسمت‌‌های مختلف یک ساختمان متصل شده و هوای تازه را بعد از فیلتر کردن و تنظیم دما در آنها توزیع می‌کند.البته لازم به ذکر است که داکت اسپلیت فقط در سیکل سرمایش مشابه کولر گازی عمل می‌کند(درقسمت نحوه عملکرد توضیحات دقیق تری داده می‌شود) ودر سیکل گرمایش کاملا با آنها متفاوت است.به طوری که در یونیت داخلی آن، تحویل آب گرم وجود دارد که در فصل زمستان آب گرمی که توسط پکیج یا موتور خانه ایجاد می‌شود درون کویل ها جریان پیدا می‌کند و دیگر از سیکل تبرید تراکمی در گرمایش استفاده نمی‌شود.
انواع داکت اسپلیت
در دو نوع اینورتر(موتور الکتریکی دور متغیر که کمپرسور را به گردش در می‌آورد) و نوع معمولی (موتور الکتریکی که با دور ثابت کار می‌کند)
نوع اینورتر باعث می شود که داکت اسپلیت همیشه با حداکثر توان کار نکند و تنها متناسب با نیاز درخواستی و با کم و زیاد شدن دور موتور متحرک کمپرسور، تهویه مطبوع مورد نظر را تامین کند و علاوه بر کاهش مصرف برق، تعداد دفعات خاموش و روشن شدن دستگاه هم بسیار کاهش می‌یابد و عمر آن بالاتر می‌رود.
در این دستگاه به طور معمول از کمپرسور اسکرال استفاده می‌شود.نوع اسکرال نسبت به دیگر کمپرسورها ارزان‌تر بوده و به خاطر وجود کمترین تعداد قطعات متحرک، طول عمر بیشتر و نیز صدا و لرزش کمتری نسبت به دیگر کمپرسورها دارد.
نحوه عملکرد دستگاه داکت اسپلیت
سرمایش و گرمایش در این سیستم توسط هواساز با مکش هوای داخلی انجام می‌شود.همان طور که گفته شد عملکرد دستگاه در حالت سرمایش دقیقا مشابه کولر گازی می‌باشد. به این معنی که این دستگاه برای تولید سرما با استفاده از سیکل تبرد،گاز مبرد را با عبور از اجزا سیکل مانند کمپرسور، کندانسور، شیر انبساط و اپراتور و تغییر فاز مبرد هوای عبوری از روی کویل اوپراتور را سرد کرده و آن را به تهویه شونده تحویل می‌دهد.
مشخص است که در این حالت منبع انرژی دستگاه برق می‌باشد . در حالت گرمایش دستگاه به کمک کویل تعبیه شده در دستگاه و جریان آب گرم عبوری از داخل کویل هوای عبوری از روی کویل را گرم کرده و آن را به فضای تهویه شونده تحویل می‌دهد.در این حالت آب گرم عبوری از کویل توسط پکیج یا موتور خانه تامین شده و منبع انرژی دستگاه گاز می‌باشد در این حالت مشابه فن کویل عمل می‌کند.
مزایای استفاده از داکت اسپلیت
- استقلال کامل سیستم مطبوع در مقایسه با سیستم‌های مرکزی.
- بالاتر بودن راندمان گرمایش در مقایسه با رادیاتور و گرمایش از کف.
- کمتر شدن حجم لوله کشی مسی در مقایسه با سیستم اسپلیت و همچنین کاهش حجم لوله کشی آب گرم در مقایسه با رادیاتور، گرمایش از کف، چیلر و مینی چیلر.
- کوچکتر شدن داکت تاسیسات در ساختمان،استفاده از کانال کشی افقی زیر سقف در مقایسه با کولر آبی.
- کوچکتر شدن کانال‌های توزیع هوا نسبت به سیستم کولر آبی به دلیل کیفیت مطلوب‌تر هوای تولید شده و حجم هوای کمتر.
- قیمت تمام شده سیستم داکت اسپلیت نسبت به نمونه‌های دیگر تهویه هوا مناسب‌تر است.
- سرعت،به خاطراضافه شدن شیر سه راهی الکترونیکی در مسیر آب گرم می‌توان جریان آب ورودی به کویل را‌هم کنترل کرد و در این حالت علاوه بر مدیریت بهتر بر حالت گرمایشی در مصرف انرژی هم صرفه جویی می‌شود.
- تامین هوای تازه و فیلتر کردن هوا.
از مزایای دیگر دستگاه این است که بیشترین سازگاری را با معماری و طراحی و فضای مورد استفاده دارد.
معایب این دستگاه
- از معایب عمده داکت اسپلیت قدرت کم گرمایش و مصرف برق بالای آنها در حالت گرمایش است مانند کولر گازی که برای جبران آن یک کویل آب گرم در یونیت داخلی جاسازی می‌شود.که آب گرم آن از طریق موتور خانه مرکزی یا پکیج گاز سوز تامین می‌شود.با این کار سیستم گرمایشی مکمل (بویلر یا پکیج) به کل سیستم افزوده می‌شود.
- کنترل زوم ندارد.هنگامی که دستگاه داخل آپارتمان روشن می‌شود تمام فضا اعم از سالن و اتاق‌های خواب هم دما می‌شوند با وجود ترموستاتی که در بزرگترین فضا قرار گرفته است دمای هوا اندازه گیری می‌شود و این از بزرگترین معایب سیستم داکت اسپلیت است.
- در اکثر داکت اسپلیت های معمولی که اینورتر نیستند، صدای دستگاه آزار دهنده است. در آمریکا و اروپا این دستگاه در بیرون از آپارتمان نصب می‌شود ولی در ایران به دلیل نصب دستگاه در سقف کاذب آپارتمان با صدایی آزار دهنده مواجه می‌شویم. به کمک فن آوری نوین دیجیتال راه حل آسانی برای رفع این مشکل وجود دارد که باعث افزایش راندمان سطح کیفی و همچنین ارتقاء در مدیریت مصرف انرژی و افزایش عمر الکتروموتور فن می‌شود.
